ST Yükselmesi Olan Miyokart infarktüsünde Kapıdan Akım Sağlayıcı Tedavi Süresi: Acil Tıp Uzmanlarının Acil Servisteki Dört Yıllık Deneyimi
Dilşat Tığlı, Rıdvan Atilla, Hakan Topaçoğlu, Fırat Kaynak
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir
Özet
Giriş: ST yükselmesi olan miyokart infarktüsü (STEMi) tanısı alan hastalarda kapıdan akım sağlayıcı tedaviye kadar geçen sürenin (KATS) saptanması ve hastane içi etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Acil servise 2000-2004 yılları arasında başvuran ve STEMi tanısı alan tüm hastalar geriye dönük olarak çalışmaya alındı. KATS süreleri ortalamaları, akım sağlayıcı tedavi seçenekleri ve bunları etkileyen faktörler eski dosyalarına bakılarak incelendi. Hastalar tedavi seçeneklerine göre perkütan koroner girişim (PKG), trombolitik tedavi ve akım sağlayıcı tedavi almayanlar gruplarına ayrıldı.
Bulgular: Çalışmaya alınan 135 hastanın 91’ine (%67) akım sağlayıcı tedavi uygulandığı saptandı. Akım sağlayı- cı tedavi alan 52/91 hastaya (%57) PKG, 39/91 (%43) hastaya trombolitik tedavi uygulandığı saptandı. Kalan 44/135 hastanın (%32) acil serviste medikal tedavi aldığı belirlendi. PKG yapılan üç hastada KATS hesaplanamadı; kalan 49 hastada ortalama KATS 35.4±28.6 (aralık 10-155 dk) iken, trombolitik tedavi alan 39 hastada ortalama KATS 33.6±12.6 (aralık 15-70 dk) oldu. PKG yapılan hastalar ile trombolitik yapılan hastaların ortalama KATS arasında anlamlı fark bulunmadı (p=0.692). KATS’yi etkileyen faktörlerin (i) göğüs ağrısının özelliği (p=0.000), (ii) KATS >30 dakika (dk) olmasının (p=0.000) ve (iii) mesai dışı saatlerde başvurunun (p=0.000) olduğu bulundu. Gö- ğüs ağrısının tipi ve mesai dışı saatlerde başvurunun aynı zamanda tedavi seçeneğini de etkilediği bulundu (sırası yla, p=0.011 ve p=0.003).
Sonuç: Çalışmamız sonuçlarına göre trombolitik tedavi alanlarda ortalama KATS uluslararası standart sürelere çok yakındır ve PKG tedavisi alanlarda ise ortalama KATS daha kısadır. KATS’nin uzun olduğu hastalardaki ortak özelliklerin arasında hastaların atipik başvuru şikayetleri ile acil servis başvurmaları ve KATS’nin da 30 dk’dan geç başlanması olması nedeniyle bu iki nedenin de arasında bir neden sonuç ilişkisi olabileceği düşünüldü. Mesai saatlerinin tedavi seçeneğini etkilemesinin gerekçesi ise açıklanamadı.