Bülent Erdur1, ibrahim Türkçüer1, Ahmet Ergin2, Burhan Kabay3, Mustafa Serinken1, Aykut Yüksel1

1Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi,acil Tıp Anabilim Dalı, Denizli
2Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Denizli
3Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Denizli

Özet

Giriş: Travma, özellikle genç erişkin nüfusun en önemli mortalite ve morbidite nedenlerinden birisidir. Çalışmamızda, hastanemiz acil servisine başvuran travma hastalarının demografik ve klinik özelliklerini, acil serviste ve hastanede kalış sürelerini, mortalite ve morbiditeye etkili faktörleri ve travma skorlarıyla ilişkisini saptamayı, böylece ülkemizdeki travma verilerine katkıda bulunmayı amaçladık.
Gereç ve Yöntem: 01.01.2006-31.06.2006 tarihleri arasında Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisine travma nedeniyle başvuran hastalar prospektif olarak çalışmaya alındı. Olgular; yaş, cinsiyet, travma mekanizması, travma zamanı, acil servise getiriliş şekli-süresi, yaralanma bölgeleri, yapılan işlemler, hastanede yatış süresi ve travma skorları (Glaskow Koma Skoru, Kısaltılmış Yaralanma Skoru ve Yaralanma fiiddet Skoru (ISS)) açısından önceden hazırlanmış formlara kaydedildi. Daha sonra sosyodemografik veriler ve travma skorlarının hasta sonuçlarına etkisi analiz edildi.
Bulgular: Altı aylık çalışma süresinde acil servisimize yaklaşık 6000 hasta başvurusu oldu. Bu hastalardan travma nedeniyle başvuran toplam 563 hasta (%9.4) çalışmaya dahil edildi. Hastaların %15.1’i çocuk, %84.9’u erişkin yaş grubunda olup; erişkin gruptaki hastalarında %70.5’inin erkek ve %5.2’sinin 65 yaş olduğu saptandı. Acil servise başvuranların %55.6’sının özel araçla, %38.5’inin ambulansla getirildiği; travma nedenlerine bakıldığında %33.7 trafik kazası, %30.7 düşme, %15.5 iş kazası, %11.4 delici kesici alet-ateşli silah yaralanması olduğu saptandı. Tüm travma hastalarının acil serviste kalış süresi ortalama 5.04±6.55 saat; hastanede yatış süresi ise 4.18±2.81 gün olarak bulundu. En sık yaralanan vücut bölgesinin (çocuk ve erişkin yaş grubunda) üst ekstremite ve yatış yapılan bölümün de ortopedi olduğu saptandı. Ayrıca hastaneye yatış oranının %23.3, başka kuruma sevk oranının %2.7 ve ölüm oranının da %1.9 olduğu bulundu. Hastaların %73.2’sinin acil servisten, %22.2’sinin de yattığı bölümden taburcu edildiği saptandı. ISS puanı (±SD) ortalamasının çocuk yaş grubunda 4.54±5.93, erişkin yaş grubunda ise 6.23±7.89 olduğu saptandı. Hastaların %90.6’sında ISS’nin <16 puan, %9.4’ünde ise 16 puan olduğu bulundu.
Sonuç: Trafik kazaları ve düşmeler yüksek oranda görülen travma nedenleri olup, en sık künt mekanizmayla yaralanmalar meydana gelmektedir. Tüm yaş gruplarında alt ve üst ekstremite en fazla yaralanan anatomik bölgelerdir. Yaş ve yaralanma şiddet skoru arttıkça mortalite ve morbidite de artmaktadır.