Gülten Sucu, Fatma Cebeci, Ebru Karazeybek

Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Antalya

Özet

Giriş: Bu çalışma, hastane acil servisleri ve 112 acil yardım ambulansları çalışanlarına hasta ve yakınları tarafından uygulanan şiddeti belirlemek amacı ile yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, 1 Şubat - 15 Haziran 2006 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi, Antalya Atatürk ve Antalya Devlet hastanelerinin acil servisleri, Antalya il sınırları içerisinde görev yapan 112 çalışanları olmak üzere toplam 289 sağlık çalışanı ile yapıldı. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından hazırlanan çalışanların sosyodemografik özellikleri ile acil birim çalışanlarına hasta ve yakınları tarafından uygulanan şiddeti belirlemeye yönelik soruların bulunduğu formlar kullanıldı. Acil birim çalışanlarına veri formu dağıtılmadan önce açıklama yapıldı ve gönüllü olanlar çalışmaya dahil edildi.
Bulgular: Araştırma kapsamına alınan hastane acil servisleri ve 112 acil yardım ambulansları çalışanlarının %94.5’inin sözel, %62.3’ünün fiziksel şiddete maruz kaldıkları belirlendi. Şiddetin %50.8’inin 1900-2400 saatleri arasında yaşandığı bulundu. Çalışanların 116’sının müdahale odasında (%42.4), 101’inin gözlem odasında (%36.9), 91’inin ise kaza/yaralanmanın olduğu yerde (%33.3) şiddete maruz kaldığı saptandı. şiddete maruz kalanların yalnızca %23.4’ünün şiddeti rapor ettiği, saldırı ve şiddeti önlemeye yönelik eğitim alanlarda bu oranın yüksek olduğu (%66.6) ve eğitim almak isteyenlerin %77.9 oranında olduğu görüldü. Erkeklerin kadınlardan, Antalya Devlet Hastanesi çalışanlarının diğer acil birim çalışanlarından, Ambulans şoförlerinin ise diğer meslek gruplarından daha fazla fiziksel şiddete maruz kaldıkları ve farkların istatistiksel olarak da anlamlı olduğu saptandı.
Sonuç: Acil birim çalışanlarına hasta ve yakınları tarafından uygulanan şiddet, çalışanların sağlığını ve yaşamlarını tehdit eder boyutlardadır. Şiddetin yazılı olarak rapor edilmesi düşük düzeylerdedir ancak şiddet ile ilgili eğitim alanlarda bu oran yükselmektedir. Şiddete ilişkin bir kayıt sistemi yoktur. Bu nedenle acil birimlerde şiddetin kaydedilmesi ve raporlandırılmasına yönelik kayıt sistemi oluşturulması, acil birim çalışanlarının şiddetin önlenmesi, savuşturulması ve şiddet konusunda duyarlılıklarının arttırılması amacı ile eğitilmeleri ve araştırmanın başka merkezlerde, bölgelerde tekrarlanması yararlı olacaktır.