Acil Servise Başvuran Özkıyım Olgularının Kullandığı Yöntemler ve Demografik Verilerinin Mortalite ile İlişkisi

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, özkıyım davranışı nedeniyle başvuran hastaların demografik özellikleri ile özkıyım yöntemleri ve mortalite arasındaki ilişkiyi incelemektir.
Gereç ve Yöntem: 01.01.2003 ile 31.12.2007 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı’na özkıyım davranışı nedeniyle başvuran hastaların dosyaları geriye dönük olarak incelendi. Hastaların yaş, cinsiyet, sosyodemografik özellikleri, özkıyım yöntemleri, oluş saati ve başvuru süreleri ile mortalite oranları kaydedildi.
Bulgular: Çalışmaya 1281 hasta dâhil edildi. Çalışma hastalarının 901’i (%70.4) kadın, 380’i (%29.6) erkek olup yaş ortalamaları 23.36±7.53 idi. Özkıyım yöntemi olarak 855 hastada (%66.7) ilaç alımı, 337 hastada (%26.3) insektisid alımı, 33’ünde (%2.6) kendini asma, 19’unda (%1.5) ateşli silah, 13’ünde (%1) yüksekten atlama ve 24 hastada (%1.9) ise koroziv madde alımı saptandı. Hastaların 946’sı (%73.9) kent merkezlerinden, 335’i (% 26.1) ise kırsal kesimden gelmişti. Hastaların 577’si (%45) evli, 704’ü (%55) ise bekârdı. Hastaların 293’ü (%22.9) çalışıyorken, 988’nin (%77.1) çalışmadığı saptandı. Mortalite 74 olgu ile %5.78 olarak saptandı. Kadın cinsiyette, insektisit alımı, ası, ateşli silahla yaralanma ve yüksekten atlama yoluyla özkıyım yöntemini kullananlarda ve kırsal kesimden gelen hastalarda mortalite oranı istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksekti.
Sonuç: Özkıyım, hasta ile birlikte yakın çevresi ve toplumu da yakından ilgilendiren önemli bir halk sağlığı sorunudur. Mortalitenin önlenebilmesi için hastaların sosyodemografik özellikleri göz önünde bulundurularak multidisipliner bir şekilde yaklaşım gösterilmelidir.