Selim Genç1, Dursun Aygün2

1Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Acil Servis, Ankara
2Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Ana Bilim Dalı, Samsun

Anahtar Kelimeler: karbonmonoksit zehirlenmesi, karboksihemoglobin, mini mental durum değerlendirme skalası, zehirlenmenin şiddeti

Özet

Amaç: Karbonmonoksit zehirlenmesi (KMZ) hipoksik ensefalopati nedenlerinden biridir. Hipoksik ensefalopatinin şiddetinin değerlendirilmesinde Mini Mental Durum Değerlendirme Skalası (MMDDS) yol göstericidir. Bu çalışmanın amacı acil serviste KMZ tanısı alan hastalarda karboksihemoglobin (COHb) düzeyi, zehirlenmenin şiddeti ve MMDDS arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda Şubat 2006- Şubat 2007 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisinde akut KMZ tanısı alan hastalar prospektif olarak değerlendirildi. Değerlendirmeye alınan hastalara COHb düzeyi için kan alımı ile eş zamanlı olarak MMDDS yapıldı. Zehirlenmenin şiddeti, COHb düzeyi ve MMDDS puanı ilişkisi incelendi.
Bulgular: Çalışmaya 51 hasta dahil edildi. Kadın erkek oranı 1,125 idi. Hastaların başvuru sırasındaki ortalama yası 38,4±16,5 yıl idi. KMZ’nin tüm başvurular arasındaki sıklığı % 0,35 ve zehirlenme olguları arasındaki sıklığı % 7,89 idi.
Eşlik eden belirtiler arasında baş ağrısı, bulantı, baş dönmesi ve halsizlik/dermansızlık en sık görülenlerdi Zehirlenme şiddetine bakıldığında hastaların 20’si (%39,2) hafif düzeyde zehirlenme, 25’i (% 49) orta düzeyde zehirlenme, 6’sı (%11,7) şiddetli düzeyde zehirlenme bulguları göstermekteydi. Zehirlenme şiddeti ile COHb düzeyi arasında anlamlı bir ilişki görülmezken MMDDS ile hem COHb düzeyi hem de zehirlenme şiddeti arasında anlamlı bir ilişki görüldü.
Sonuç: KMZ nedeniyle acil servise başvuran hastalarda başvuru anındaki MMDDS puanları, zehirlenmenin şiddetini ve hastaların kan COHb düzeylerini belirlemede yol gösterici olabilir