Uygulamalarda Değişiklik Yapmak İçin Yönetmelikler Yeterli mi?

Özet

Amaç: Acil tıbbi bir zorunluluk olduğu durumlarda hastaların başka bir merkeze gönderilmesi sağlık hizmetleri örgütlenmesinin önemli boyutlarından birisidir. Acil durumlarda hastaneler arası sevklerde uyulması gereken kurallar ilk kez 2000 yılında çıkartılan “Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği” ile tanımlandı. Yönetmelik öncesi ülkemizde yapılan çalışmalarda hastaneler arası sevklerin uygun olmadığı gösterilmişti. Çalışmamızda yönetmelik öncesi ve yönetmelik sonrası çevre hastanelerden üçüncü basamak üniversite hastanesi acil servisine yapılan sevkler arasında değişiklik olup olmadığı değerlendirildi.
Yöntem: Bu tanımlayıcı ve kesitsel çalışmada 01-31 Temmuz 2002 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Acil Servisi’ne çevre hastanelerden gönderilen sevklerin özellikleri incelendi ve yönetmelik öncesi yapılan çalışmanın verileri ile karşılaştırıldı.
Bulgular: Çalışmanın yapıldığı dönem içinde acil servise 15 yaşından büyük 220 hastanın sevk edildiği tespit edildi. Yönetmelik öncesi yapılan çalışmadaki 116 hasta ile karşılaştırıldığında hasta grupları arasında yaş ve cinsiyetleri bakımından anlamlı bir farklılık yoktu. Sevk öncesi merkezimiz ile görüşmenin olguların 24’ü (%10.9) için yapıldığı ve yönetmelik öncesi döneme göre bir farklılık olmadığı belirlendi. Hasta ile yazılı bir belge gönderilme oranı %84.5’den %61.8’e düşerken, halen reçete kağıtlarının en çok tercih edilen sevk kağıdı olduğu görüldü. Hastaların gönderildiği kurumlardan sadece altısının matbuu bir sevk formu oluşturduğu ancak bu kurumlardan yapılan sevklerin tümü için bu formların kullanılmadığı belirlendi.
Sonuç: Sağlık hizmetlerinin işleyişine yönelik hazırlanan talimatlar ve yönetmeliklerin hasta bakım kalitelerini artıracağı açıktır ancak yönetmeliklerin çıkartılmasının yeterli olmadığı görülmektedir. Bu yönetmeliklerin işlerliği ve yönetmeliklere uyum oranı değerlendirilmeli, sürekli denetimlerle uygulamaya yönelik iyileştirmeler yapılmalıdır.